Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι γονείς αναφέρονται στον όρο “συνέπειες” σαν μια εναλλακτική της λέξης “τιμωρία”, ποιες όμως είναι οι ουσιαστικές διαφορές των δύο όρων;
Η συνέπεια είναι η αντίδραση που έρχεται μετά από μια δράση. Μπορεί να είναι μια φυσική συνέπεια, όπως για παράδειγμα ένα παιδί να χτυπήσει το γόνατό του, αφού πήδηξε από ένα πεζούλι, ενώ οι γονείς του του είπαν να μην το κάνει ή μπορεί να είναι μια συνέπεια που επιβλήθηκε, όπως να κατασχεθεί το κινητό ενός παιδιού που το χρησιμοποιούσε στην τάξη, ενάντια στους κανονισμούς του σχολείου.
Στόχος της συνέπειας είναι να διδάξει τι σημαίνει “είμαι υπεύθυνος για τις πράξεις μου” και παράλληλα να διατηρήσει την ασφάλεια του ατόμου.
Η τιμωρία όμως είναι κάτι διαφορετικό. Το στόχος της τιμωρίας είναι η ντροπή, η ενοχή και η επιβολή της “πειθαρχίας”. Η κινητήρια δύναμη της τιμωρίας έρχεται από το έντονο συναίσθημα και από την ανάγκη του ατόμου που την επιβάλλει για την διατήρηση του ελέγχου.
Η τιμωρία μπορεί να έρθει με δραστικά μέσα όπως την φυσική κακοποίηση και την παραμέληση βασικών αναγκων του παιδιού, ενώ άλλες φορές μπορεί να παρουσιάζεται με λιγότερο εμφανείς τρόπους.
Η εφαρμογή συνεπειών έπειτα από την πράξη ενός παιδιού μπορεί να μοιάζει με τιμωρία αν έρχεται χωρίς εξήγηση, αν έρχεται σαν εκτόνωση από τον γονιό ή αν είναι εξαιρετικά “βαριά” και αυστηρή σε σύγκριση με την πράξη του παιδιού. Αν για παράδειγμα ένα παιδί τρέχοντας μέσα στο σπίτι, ενώ οι γονείς του του έχουν πει να μην το κάνει και σπάσει ένα ποτήρι και η συνέπεια είναι να μην δει τους φίλους του για ένα μήνα.
Καθημερινά “εργαλεία διαπαιδαγώγησης” που χρησιμοποιούν οι γονείς μπορούν να είναι τιμωρητικά, αν στην πραγματικότητα περισσότερο βλάπτουν την συναισθηματική υγεία των παιδιών τους παρά την ευνοούν.
Αν οι γονείς δεν είναι σίγουροι για τις μεθόδους που εφαρμόζουν, μπορούν να συμβουλευτούν τους παιδαγωγούς με τους οποίους έρχεται σε επαφή το παιδί τους ή ένα ειδικό ψυχικής υγείας.
Σχόλια