Η τεράστια αξία των εξωσχολικών δραστηριοτήτων!

 Εάν θεωρήσουμε ότι το 1/3 του χρόνου του παιδιού το περνάει στο σχολείο, το άλλο στον ύπνο μιλάμε για 1/3 του χρόνου του στο οποίο ο γονιός καλείται να δώσει αρχές, αξίες και ερεθίσματα στο παιδί του. Η κάθε εξωσχολική δραστηριότητα μπορεί να έχει τη δική του διάσταση ώστε  να συμβάλει στη διαπαιδαγώγηση και ανάπτυξη του παιδιού. 

 

Ο βασικός παιδαγωγικός λόγος για τη συμμετοχή του παιδιού σε εξωσχολικές δραστηριότητες είναι η συμβολή τους στην ανάπτυξη των πολλαπλών μορφών νοημοσύνης. Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι υπάρχουν τουλάχιστον 8 είδη νοημοσύνης (γλωσσολογική, λογικό-μαθηματική, χωροταξική, σωματική- αισθησιοκινητική, μουσική, διαπροσωπική, ενδοπροσωπική και η νατουραλιστική). ΟΙ εξωσχολικές λοιπόν δραστηριότητες θα πρέπει να έχουν παιδαγωγικό χαρακτήρα (να βοηθούν στην ανάπτυξη κάποιας μορφής νοημοσύνης) αλλά και να υπάρχει ισορροπία μεταξύ της σωστής διαχείρισης των ταλέντων του παιδιού, του διαθέσιμου χρόνου και του διαθέσιμου χρήματος. Γνώμονας στο τι θα είναι τελικά οι εξωσχολικές δραστηριότητες των παιδιών θα πρέπει να είναι πάντα οι κλίσεις τους και οι εσωτερικές τους ανάγκες.

 

Δεν υπάρχουν καλές και κακές εξωσχολικές δραστηριότητες. Υπάρχουν αυτές που δίνουν το έναυσμα για να αποκτήσει το παιδί μια «στάση ζωής» και αυτές που απλά είναι μια «παρένθεση» στη ζωή τους. Για παράδειγμα, ένα παιδί μαθαίνει να παίζει τένις  στα παιδικά του χρόνια και όταν τελειώσει το σχολείο δεν ξαναπαίξει ποτέ, τότε είναι παρένθεση. Απλά γέμισε τον χρόνο του. Όταν όμως το παιδί και αφού τελειώσει το σχολείο  νοιώθει την ανάγκη να παίξει τένις, για να ξεκουραστεί από το διάβασμα, τη δουλειά κλπ, τότε η εξωσχολική δραστηριότητα των παιδικών του χρόνων θα έχει  γίνει στάση ζωής. Αυτό βέβαια δεν το ξέρει κανένας γονιός στην αρχή πάντα όμως θα πρέπει να βλέπουμε τα ταλέντα του παιδιού και πολύ περισσότερο να συμβαδίζουν με την οικογενειακή μας κουλτούρα.

Υπάρχουν 2 ειδών εξωσχολικών δραστηριοτήτων. Αρχικά, αυτές που γίνονται συστηματικά και καθ’όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, οι οργανωμένες εξωσχολικές δραστηριότητες. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει ο αθλητισμός, το μπαλέτο, η μουσική, το σκάκι, οι υπολογιστές κλπ. Ο παιδαγωγικός χαρακτήρας αυτών των δραστηριοτήτων είναι αναμφισβήτητος: πειθαρχεία και αυτοπειθαρχία, αυτογνωσία, αγωνιστικότητα και συνεργατικότητα και πολλές άλλες.  Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι και το κίνητρο για επαγγελματική σταδιοδρομία στο μέλλον.  Από την άλλη, αυτές οι δραστηριότητες κοστίζουν, τις περισσότερες φορές, αρκετά και αυτό φέρνει δυσκολία στην οικογένεια.

Η άλλη μορφή εξωσχολικών δραστηριοτήτων δεν είναι συστηματική αλλά μπορεί να καλλιεργήσει και αυτή κάποια από τα είδη νοημοσύνης. Τα παιδιά λατρεύουν το παιχνίδι.  Από την ψυχολογία θεωρείται η καλύτερη δραστηριότητα που ασκεί όλο το σώμα, τη φαντασία και την κρίση, το παιδί μαθαίνει να συνεργάζεται και να υπάκουει σε κανόνες.  Έτσι λοιπόν οι γονείς μπορούν  να δημιουργούν συνθήκες ώστε το παιδί να παίζει, να παίζει μαζί με τους γονείς του, μαζί με φίλους σε σπίτια, στην εξοχή, σε ομάδες ή και μόνο του.  Πρέπει να δίνουμε στα παιδιά το χρόνο να παίζουν.  Επίσης το παιχνίδι με τα παιδιά είναι ένα αναντικατάστατο μέσο επικοινωνίας. Μπορεί ο γονιός να καλλιεργήσει την συνήθεια να συζητάνε όλοι μαζί σαν οικογένεια και να μοιράζονται εμπειρίες. Κάθε ευκαιρία που έχετε σαν να βρεθείτε μακριά από την καθημερινή ρουτίνα πρέπει να αξιοποιείται!  Μια βόλτα στο πάρκο, σε μουσεία, εκδηλώσεις, σινεμά, θέατρο και εκδρομές μπορούν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη του παιδιού. Οργανώστε δραστηριότητες μαζί με άλλους γονείς. Μέσα από καθημερινές σας συνήθειες  π.χ σουπερ μάρκετ,  μπορούν να προκύπτουν δραστηριότητες που καλλιεργούν την τεκμηρίωση της γνώμης των παιδιών και συνδυάζουν μελέτη και διασκέδαση.

Γενικά, όπου είναι δυνατόν οι δραστηριότητες θα πρέπει να εναρμονίζονται με τα ενδιαφέροντα των παιδιών.