Δερβενακίων 8, 172 35, Δάφνη, Αττική, Ελλάδα
Babyspace Greece
info@babyspace.gr 210 9287300
2023-08-11 09:35:01 +0300 Η προσκόλληση, η πιο σημαντική φάση στη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού, απαιτεί προσεκτικούς χειρισμούς. Aντιμετωπίζοντας την προσκόλληση και το άγχος αποχωρισμού του παιδιού μου

Aντιμετωπίζοντας την προσκόλληση και το άγχος αποχωρισμού του παιδιού μου

Aντιμετωπίζοντας την προσκόλληση και το άγχος αποχωρισμού του παιδιού μου 470 900
Η προσκόλληση απαιτεί προσεκτικούς χειρισμούς.

Λίγο πριν τα πρώτα του γενέθλια, το παιδί προσκολλάται στα αγαπημένα του πρόσωπα (συνήθως τη μητέρα), ξεσπάει έντονα όποτε αυτά απομακρύνονται από κοντά του, ενώ πρόσωπα ακόμη και του κοντινού περιβάλλοντος τού δημιουργούν άγχος και ένταση. Πρόκειται για την πιο σημαντική φάση στη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού που καθορίζει τις σχέσεις της ενήλικης ζωής του.   

Τι είναι η προσκόλληση;


Καθώς το παιδί πλησιάζει προς τον δωδέκατο μήνα της ζωής του, βιώνει όλη τη γκάμα των συναισθημάτων με κυριώτερο την αγάπη. Αυτό το θετικό συναίσθημα εκδηλώνεται με την μορφή της προσκόλλησης. Πρώτος αποδέκτης είναι συνήθως η μητέρα, αλλά και τα πιο κοντινά πρόσωπα του άμεσου περιβάλλοντος του παιδιού. Η προσκόλληση λοιπόν δεν είναι άλλο από μια συνέπεια της σχέσης που αναπτύσσει το παιδί με συγκεκριμένα πρόσωπα και ειδικότερα με όσα το περιποιούνται και το φροντίζουν σε καθημερινή βάση. Πρόκειται για τον πιο ισχυρό δεσμό που αναπτύσσει το παιδί, ο οποίος μάλιστα έχει πολύ μεγάλη διάρκεια στο χρόνο. Είναι προφανές λοιπόν ότι αυτή η πρώτη διαπροσωπική σχέση του παιδιού είναι τεράστιας σημασίας για την ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη. Μάλιστα, αυτός ο δεσμός είναι που θα διαμορφώσει το είδος και την ποιότητα όλων των σχέσεων που θα αναπτύξει το παιδί στην υπόλοιπη ζωή του. 

Πώς εκδηλώνεται η προσκόλληση;


-Με έντονη επιθυμία του παιδιού να βρίσκεται κοντά στο πρόσωπο προς το οποίο αισθάνεται προσκόλληση (συνήθως η μητέρα), να έχει οπτική και σωματική επαφή με αυτό.
-Αντίστοιχα, με έντονη δυσφορία κατά τον αποχωρισμό από αυτό το πρόσωπο.

Μετά την προσκόλληση, το άγχος προς τα ξένα πρόσωπα


Ταυτόχρονα με την εμφάνιση της προσκόλλησης εκδηλώνεται και το συναφές με αυτήν άγχος προς τα ξένα πρόσωπα, το οποίο κορυφώνεται στο τέλος του πρώτου έτους ζωής του παιδιού και εξαφανίζεται καθώς αυτό εισέρχεται στον τρίτο χρόνο της ζωής του. Ουσιαστικά πρόκειται για την αρνητική, έντονη αντίδραση του παιδιού απέναντι σε πρόσωπα μη οικεία, αλλά και πρόσωπα που μέχρι τότε είχαν καλή σχέση μαζί του, έπαιζαν και περνούσαν χρόνο μαζί του. Ακόμη και ένα πρόσωπο τόσο κοντινό όσο η γιαγιά μπορεί να εισπράξει το άγχος του παιδιού, αν περάσει ένα μικρό χρονικό διάστημα (1-2 μήνες) χωρίς να ειδωθούν. 

Ο ρόλος του γονέα


Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι το παιδί δεν αντιδρά στα «ξένα» πρόσωπα αυτά καθαυτά, αλλά σε όποιο πρόσωπο διαφέρει από εκείνο που έχουν καταχωρήσει στο μυαλό τους ως οικείο. Πιο συγκεκριμένα, το παιδί, καθώς περνά ο καιρός και ωριμάζει νοητικά, αλληλεπιδρά με τη μητέρα και σχηματίζει στο μυαλό του μια πολύ σαφή εικόνα, ένα γνωστικό σχήμα του προσώπου αυτής. Κάθε πρόσωπο λοιπόν που αποκλίνει από το γνωστικό αυτό σχήμα τού προκαλεί άγχος και τις παρελκόμενες από αυτό αρνητικές αντιδράσεις. Μάλιστα, το παιδί μπορεί να εκδηλώσει αυτές τις αντιδράσεις ακόμη και αν δει ξαφνικά τη μητέρα του με γυαλιά! Το άγχος του αποχωρισμού διαφέρει από παιδί σε παιδί, ενώ διαφοροποιήσεις εντοπίζονται ακόμη και ανάμεσα στα παιδιά της ίδιας οικογένειας. Τα πρωτότοκα λοιπόν παιδιά ή τα αδέρφια που έχουν μεγάλη διαφορά ηλικίας  εμφανίζουν πιο έντονο το άγχος προς τα ξένα πρόσωπα.

Πώς θα μειώσουμε το άγχος του παιδιού;


-Όσο μεγαλύτερης έκτασης είναι οι κοινωνικές επαφές που αναπτύσσει το παιδί εκτός σπιτιού, τόσο μικρότερο είναι το άγχος προς τα ξένα πρόσωπα που εκδηλώνει.
-Το άγχος προς τα ξένα πρόσωπα που βιώνει και εκφράζει το παιδί δεν πρέπει να μας προκαλεί προβληματισμό και άγχος, αντιθέτως πρέπει να το δεχόμαστε με χαρά, αφού δηλώνει πως το παιδί αναπτύσσεται φυσιολογικά. Είναι δηλαδή η απτή απόδειξη ότι οι γνωστικές του ικανότητες ακολουθούν τη φυσιολογική, αναπτυξιακή πορεία.
-Αν γνωρίζουμε ότι ένα πρόσωπο που πρόκειται να συναντήσει το παιδί, τού προκαλεί άγχος, δεν το φέρνουμε απότομα σε επαφή μαζί του, αλλά το προετοιμάζουμε, ενημερώνοντάς το.
-Φροντίζουμε να φέρνουμε συχνά το παιδί σε επαφή με κόσμο, από την μικρή του ακόμη ηλικία. Οι κοινωνικές συναναστροφές, τα διαπροσωπικά ερεθίσματα και οι εμπειρίες θα το βοηθήσουν να διαχειριστεί καλύτερα και να εκδηλώσει πιο ήπια το άγχος προς τα ξένα πρόσωπα.
-Ενημερώνουμε τα πρόσωπα που γνωρίζουμε πως προκαλούν άγχος στο παιδί για τον τρόπο που πρέπει να του συμπεριφερθούν. Οι απότομες κινήσεις, οι έντονοι θόρυβοι, οι πιέσεις είναι κακοί σύμβουλοι. Το παιδί πρέπει να προσεγγισθεί ομαλά, ήρεμα και σταδιακά.

Το άγχος του αποχωρισμού


Μια ακόμη εκδήλωση του παιδιού του ενός έτους που προέρχεται από την προσκόλληση, είναι το άγχος του αποχωρισμού, μια σειρά δηλαδή από συναισθηματικές αντιδράσεις που απορρέουν από το άγχος που προκαλεί στο παιδί η απομάκρυνση από το πρόσωπο προς το οποίο έχει αναπτύξει προσκόλληση (συνήθως η μητέρα). Το άγχος του αποχωρισμού κορυφώνεται στο διάστημα από τα πρώτα γενέθλια του παιδιού μέχρι τον 18ο μήνα και εξασθενεί όταν συμπληρώσει τα 2,5 χρόνια.

Πώς εκδηλώνεται;


Όταν το πρόσωπο προς το οποίο το παιδί έχει προσκόλληση (συνήθως η μητέρα) απομακρύνεται από κοντά του, αλλάζει δωμάτιο, φεύγει από το οπτικό του πεδίο και δεν μπορεί να την ακολουθήσει, το παιδί κάνει ό,τι μπορεί για να τη φέρει κοντά του. Χρησιμοποιεί το κλάμα, τις φωνές, μπορεί να κλωτσάει την πόρτα που το χωρίζει από τη μητέρα του κλπ. Έπειτα από λίγο παραιτείται από την προσπάθεια, κάθεται –συνήθως- στο πάτωμα, δεν το ενδιαφέρει κανένα από τα παιχνίδια που υπάρχουν γύρω του και είναι απρόθυμο να ασχοληθεί ακόμη και με δραστηριότητες που συνήθως του δίνουν μεγάλη ικανοποίηση.

Πώς να το αντιμετωπίσω;


-Με ψυχραιμία. Κάθε φορά που το παιδί εκδηλώνει το άγχος του αποχωρισμού,  πρέπει να θυμόμαστε ότι πρόκειται για μια φυσιολογική φάση, έναν απαραίτητο για την ανάπτυξή του συναισθηματικό σταθμό, που αν και κάποιες φορές οδυνηρός, δίνει στο παιδί, αλλά και στον γονιό την ευκαιρία να αναπτύξουν μια διαχρονική σχέση αγάπης και εμπιστοσύνης.
-Το παιδί εκδηλώνει πιο έντονα το άγχος του αποχωρισμού, όταν τη στιγμή της απομάκρυνσης του αγαπημένου προσώπου νιώθει κούραση, πείνα ή είναι άρρωστο. Καλό είναι λοιπόν να μένουμε κοντά του όσο περισσότερο μπορούμε όταν έχει αδιαθεσία και να βεβαιωνόμαστε ότι έχει φάει και έχει κοιμηθεί ικανοποιητικά (ή ακόμη καλύτερα έχει αποκοιμηθεί), προτού φύγουμε από κοντά του. Έτσι, θα είναι έτοιμο να δεχτεί την απομάκρυνσή μας πιο ομαλά.

«Το άγχος του αποχωρισμού είναι μια δύσκολη, απαιτητική κατάσταση που αν δεν είναι ο γονιός εφοδιασμένος με ψυχραιμία και γνώση του τι είναι, μπορεί να τον εξουθενώσει σωματικά και ψυχικά. Προσωπικά, εφήρμοσα ένα κόλπο που συνιστώ σε όλες τις μαμάδες. Κάντε λοιπόν κάποιες «ασκήσεις» μέσα στο σπίτι που θα βοηθήσουν το παιδί να δεχτεί πιο ομαλά τον αποχωρισμό και να διαχειριστεί το άγχος, πριν ακόμη μπει στην επίμαχη φάση. Αφήστε, για παράδειγμα, το παιδί στο δωμάτιό του, ενημερώστε το ότι θα πάτε στο διπλανό δωμάτιο για λίγο και απομακρυνθείτε. Καθήστε στον άλλο χώρο για 1-2 λεπτά και έπειτα εμφανιστείτε ξανά. Αν το παιδί διαμαρτυρηθεί όσο λείπετε, φωνάξτε το να έρθει εκείνο κοντά σας για να βεβαιωθεί με τα ίδια του τα μάτια ότι είστε συνεπείς σε σχέση με αυτό που του είπατε και ότι εξακολουθείτε να είστε κοντά, ακόμη και αν έχετε φύγει από το οπτικό του πεδίο. Κάνοντας αυτό καθημερινά ως άσκηση, το παιδί θα συνειδητοποιήσει ότι το να φεύγετε από κοντά του, δεν σημαίνει ότι θα εξαφανιστείτε οριστικά, ούτε ότι κάτι τρομερό πρόκειται να συμβεί. Θα καταλάβει, αντίθετα, ότι όταν φεύγετε, έχετε σκοπό να επιστρέψετε όπως του εξηγείτε και ότι είστε απόλυτα συνεπής σε σχέση με αυτό»

Σχόλια

Neutral avatar

Σχετικά άρθρα


Οι υποστηρικτές μας